THỰC
TRẠNG KẾ TOÁN HỢP TÁC XÃ
Các
HTX nông nghiệp ở miền Bắc và Bắc Trung bộ đã được hình thành và phát triển từ
những năm 50 của thế kỷ trước; sau một ít năm hòa bình, cả nước ta lại bước
vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước… Trong điều kiện của chiến tranh, cùng
với hình thức quản lý tập trung, quan liêu bao cấp kèo dài ngay cả sau khi chiến
tranh đã kết thúc; khiến nền kinh tế của nước ta nói chung và khu vực kinh tế
HTX trì trệ kéo dài, nhà nông mà làm nông nghiệp không đủ ăn; mỗi năm, nước ta
phải nhập hàng trăm triệu tấn lương thực đáp ứng nhu cầu lương thực, thực phẩm
cho đời sống của nhân dân và tiêu dùng xã hội… Thời kỳ này; nhất là sau khoán
10 và khoán 100 trong nông nghiệp, nhiều HTX nông nghiệp bị giải thể hoặc chỉ tồn
tại trên hình thức. Tuy nhiên, nhiều nơi sau khi giải thể HTX nông nghiệp, dẫn
đến hậu quả, nhiều việc không thể làm được nếu không có HTX, như thủy lợi, bảo
vệ thực vật, phân bón, giống và nhiều mặt khác về xã hội…
Nên
Đảng, nhà nước ta có chủ trương chuyển đổi HTX nông nghiệp “kiểu cũ”, sang
HTX dịch vụ nông nghiệp “kiểu mới” theo Luật HTX năm 1996 và Luật HTX bổ sung,
sửa đổi năm 2003 và đến này là Luật HTX 2012. Đội ngũ cán bộ HTX có phần tinh
giảm gọn nhẹ hơn, được tập huấn bồi dưỡng, đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ,
quản lý. Công tác quản lý trong HTX đã từng bước được củng cố và hoàn thiện;
hầu hết các HTX đã xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, giảm bớt những công việc
làm thay, bao biện thuộc chức năng chính quyền.
Tài
sản HTX được giao cho chủ quản lý cụ thể, thực hiện cơ chế giao khoán trách
nhiệm gắn với khuyến khích lợi ích vật chất. Công nợ trong HTX được phân định
rõ ràng về các khoản phải thu, các khoản phải trả. Công tác hạch toán đã từng
bước được thực hiện theo chế độ hạch toán kế toán, hạch toán theo từng hoạt
động dịch vụ trên cơ sở định mức kinh tế kỹ thuật được thành viên bàn bạc
thông qua.
Tiếp
theo luật hợp tác xã năm 2012 Bộ Tài Chính cũng phối hợp ban hành các thông tư
hướng dẫn công tác quản lý tài chính kế toán hợp tác xã. Theo đó, ngày 28 tháng
03 năm 2017 Bộ Tài Chính ban hành thông tư 24/2017/TT-BTC hướng dẫn hạch toán kế
toán hợp tác xã, thay thế hoàn toàn thông tư 24/2010/TT-BTC ban hành ngày
23/02/2010. Công tác quản lý tài chính: Thông tư 83/2015/TT-BTC hướng dẫn chế độ
quản lý tài chính đối với hợp tác xã.
Sự
đổi mới trong công tác chỉ đạo của nhà nước đã góp phần rất lớn cho hợp tác xã
phát triển và đi liền với đó là bộ phận kế toán hợp tác xã không ngừng được hiện
đại và hoàn thiện, bắt kịp với sự phát triển của xã hội. Ngày nay kế toán hợp
tác xã đã được hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác điều
hành và quản lý. Nhà nước đã kết hợp việc quản lý tài chính kế toán và thuế hợp
tác xã cũng như các loại hình trong cả nước.
Những
năm 2010 trở về trước việc sử dụng máy tính để quản lý tài chính hợp tác xã thì
sau năm này việc sử dụng máy tính quản lý và điều hành bộ máy kế toán không còn
xa lạ với các hợp tác xã. Nhiều hợp tác xã cũng đã dùng các công cụ để nộp thuế
và kê thuế trực tuyến từ Tổng Cục Thuế.
Bên
cạnh những hợp tác xã hoạt động hiệu quả cũng còn khá đông các hợp tác xã yếu
kém đi liên với đó công tác quản lý kế toán được xem nhẹ, trình độ của cán bộ kế
toán hợp tác xã còn nhiều hạn chế. Cán bộ kế toán không có chuyên môn, không được
đào tạo thường xuyên định kỳ. Cán bộ thu nhập không ổn định và công việc có
tính chất theo nhiệm kỳ. Dẫn tới bộ phận kế toán không được coi trọng. Phần nhiều
rơi vào nhóm hợp tác xã quy mô thôn, quy mô nhỏ ở địa phương, hoặc nhóm hợp tác
xã thành lập mang tính chất bắt buộc để đảm bảo pháp nhân kinh doanh.
8ce229d2-e28f-4ae4-afd9-0b1fb40b1133|1|5.0|96d5b379-7e1d-4dac-a6ba-1e50db561b04